Dlaczego dzieci z hipotonią mięśniową potrzebują fizjoterapii?
Dlaczego moje dziecko ma trudności z wykonywanych podstawowych ruchów? Jako
rodzic często pojawiają się nurtujące nas pytania, których odpowiedzi często nie są
dostępne. Jednakże, na owe pytanie może nam odpowiedzieć fizjoterapeuta. W tym
przypadku Twoje dziecko zmaga się z osłabieniem napięcia mięśniowego, które
wpływa na jego zdolność do swobodnego poruszania się i zabawy według własnego
uznania. Jeśli Twoje dziecko zmaga się z hipotonią, czyli obniżonym tonusem
mięśniowym, fizjoterapeuta może pomóc w usprawnianiu i osiąganiu
poszczególnych szczebli w życiu dziecka, ale nie wyleczyć. Pomoże on:
*nabywać lub zgłębiać umiejętności, które okażą się przydatne w dalszym rozwoju
psychofizycznym,
*zdobyć (w miarę możliwości) kolejne kamienie milowe w życiu niemowlęcia bądź
dziecka oraz
*zdobyć motywację i zapał do wykonywania ćwiczeń, dzięki którym możliwe będzie
w większym stopniu wykonywanie podstawowych jak i złożonych czynności dnia
codziennego (w przypadku regularnej terapii).
Na tym blogu omówimy korzyści płynące z fizjoterapii dzieci z hipotonią mięśniową
oraz omówimy, w jaki sposób może ona pomóc Twojemu dziecku osiągnąć postępy
nie tylko w obrębie motoryki małej i dużej, ale jak również utrwalić równowagę i
komfort psychofizyczny dziecka, podczas aktywnego trybu życia w społeczeństwie.
Czym jest hipotonia mięśniowa?
Wielu rodziców i opiekunów zauważa, że ich dziecko ma tzw. “wiotkie mięśnie” dotykające niektóre
strefy ciała malca (często wokół stawów). Bywa, że dzieci mają trudności z utrzymaniem
przedmiotów w dłoniach (jak pokazano na zdjęciu) lub dopadają je trudności z siedzeniem w pozycji
pionowej. Nie zdają sobie sprawy, że łączy się to ściśle chociażby z działaniem łuku odruchowego.
Przydatne może być myślenie o hipotonii jako stanie spektrum – niektóre dzieci z hipotonią będą
miały tylko niewielkie problemy z uzyskaniem prawidłowego napięcia mięśni, podczas gdy inne będą
potrzebować większego wsparcia. Ważne w tym przypadku jest przede wszystkim ustalenie postaci
obniżonego napięcia mięśniowego, tego czy jest: łagodne, umiarkowane czy też ciężkie. Hipotonia
mięśniowa jest stanem, gdy układ nerwowy nie współpracuje odpowiednio z układem mięśniowym.
Łączy się to bezpośrednio z działaniem łuku odruchowego, poprzez działanie którego możliwy jest
przepływ bodźców i impulsów nerwowych w drodze czuciowo-ruchowej, która odpowiada za
prawidłowe napięcie mięśniowe. U dziecka (z hipotonią mięśniową) dochodzi do nieprawidłowego
torowania impulsów przez co, ruchy stają się bardziej znikome, w konsekwencji czego występuje
wiotkość mięśni, czyli stan w którym podczas biernego ruchu w stawach, mięśnie nie wykazują
odpowiedniego oporu względem wykonywanej czynności ruchowej; nie wykazują odpowiedniego
działania w stosunku do siły grawitacji, świadczy to o tym, że droga receptor-efektor jest zaburzona.
Zrozumienie poziomu hipotonii mięśniowej u Twojego dziecka i tego, co ją powoduje, pomoże Ci
ustalić fizjoterapeuta oraz jak najlepiej zarządzać jego potrzebami.
Jakie są typowe objawy hipotonii?
Wiele niemowląt nabywa hipotonię już w pierwszych tygodniach i miesiącach życia. Wykazują one
między innymi słabą koordynację wzrokowo-ruchową, obniżenie napięcia mięśniowego (z
występującą wiotkością) w poszczególnych częściach ciała, trudność z siadaniem, czołganiem się lub
chodzeniem, co więcej czasami może się wydawać, że niemowlę nie reaguje na dotyk. Podczas gdy
niektóre niemowlęta i dzieci z hipotonią mają bardzo poważne objawy i wymagają intensywnego
leczenia w ośrodku rehabilitacyjnym, inne mają łagodniejsze objawy, które dobrze reagują na prostą
terapię domową. Właśnie, dlatego tak ważnym punktem okazuje się określenie stanu osłabienia
napięcia mięśniowego przez specjalistę.
Jakie są przyczyny obniżenia napięcia mięśniowego u dzieci lub niemowląt?
Przyczyn hipotonii możemy doszukiwać się głównie w obrębie chorób i innych schorzeń
neurologicznych, które bezpośrednio dotykają dziecko czyli np zespół Downa, mózgowe porażenie
dziecięce, choroba Mowata-Willsona, Zespół Pradera-Willego lub w patologii działania mechanizmu
łuku odruchowego – brak ciągłości/uszkodzenie lub obniżenie dopływu bodźców torujących albo
nadmierny dopływ pobudzeń hamujących z OUN. Mogą to być równie dobrze choroby mięśni w tym
miopatie, neuropatie, dystrofia mięśniowa Duchenne’a, rdzeniowy zanik mięśni – SMA. Nie należy
zapominać, że wpływ na prawidłowe napięcie mięśniowe ma również okres ciążowy, około i
poporodowy. Do przyczyn w okresie ciążowym zaliczamy: skażenie wód płodowych, cytomegalia,
infekcje wirusowe, toksoplazmoza oraz tryb życia matki – używki, natomiast jeśli chodzi o okres około
i poporodowy zaliczamy do nich: owinięcie pępowiną, poród kleszczowy, niedotlenienie noworodka,
zanik tętna u noworodka/matki, wylew śródczaszkowy lub zapalenie opon mózgowych.
Kto powinien rozważyć fizjoterapię dla swojego dziecka?
Dziecko, które ma hipotonię mięśniową, spowodowaną zdiagnozowaną chorobą neurologiczną,
powinno zostać ocenione i leczone przez fizjoterapeutę. Fizjoterapeuta przyjrzy się, jak indywidualnie
dobrana terapia dla Twojego dziecka jest w stanie wpłynąć na jego mobilność. Ponadto może on
zidentyfikować wszelkie problemy ruchowe i zasugerować sposoby radzenia sobie z nimi w każdym
możliwym detalu nie tylko na tle psychicznym i fizycznym, ale nawet i społecznym. Co więcej
terapeuta również udzieli ci wskazówek odnośnie ćwiczeń, które możesz wykonywać z dzieckiem, a
także doradzi w sprawie zajęć związanych ze szkołą czy edukacją w kontekście zaburzeń ruchowych
w życiu codziennym.
Umów się na wizytę już dziś
Jeśli chcesz pomóc dziecku radzić sobie z trudnościami w wykonywaniu podstawowych ruchów w
życiu codziennym, skontaktuj się z lokalnym Centrum Terapii Dynamicznej już dziś. Jesteśmy tutaj,
aby pomóc!
Zobacz również
Jak wybrać dobrego fizjoterapeutę?
Niepokojące zachowania wieku niemowlęcego
Leżenie na brzuchu. Czy naprawdę trzeba kłaść dziecko na brzuchu?
